پوشش گیاهی استان چهار محال و بختیاری
به نام خدا
باسلام دوستان امروز در مورد طبیت زیبا و پوشش گیاهی بی نظیر این استان سخن خواهم گفت
پوشش گياهی طبيعی استان چهارمحال و بختیاری یکی از مهم ترین جاذبه های طبیعی منطقه است که برای گردشگران دیدنی و جذاب است. در استان چهارمحال و بختیاری عوامل آب و هوا، نوع خاک و توپوگرافی، پوشش گیاهی متنوع و متفاوتی به وجود آورده است. تراكم پوشش گیاهی از خاور به باختر افزایش مییابد. جنگلهای استان؛ از نظر جغرافیایی در ردیف جنگلهای باختری و جنوب باختری ایران به شمار می آیند. جنگلهای طبیعی استان چهارمحال و بختیاری به صورت نواری از كوههای بازفت شروع و به ارتفاعات فلارد ختم میشوند. پنج منطقه بازفت، اردل، لردگان، دوراهان و فلارد كانونهای عمده جنگلی این استان هستند. 98 درصد پوشش عمده جنگلی را در این مناطق؛ بلوط تشكیل میدهد. همراه با بلوط، دیگر گونههای جنگلی نیز زبان گنجشک، پسته وحشی (بنه)، زالزالک، گردو، كیكم، داغداغان، بادام، انجیر كوهی، سماق و پلاخور در منطقه یافت میشود. از دیگر انواع رستنی های استان چهارمحال و بختیاری می توان به زوله، كنگر، مخلصه، موجود، يمليک، گون و كتيرا اشاره کرد.
هر اندازه از اين مناطق به سمت باختر پيش می رويم؛ پوشش گياهی غنی تری دیده می شود چنان چه تنگ گزی چلگرد، ميزدج، دامنه های پيشكوه های زردكوه، و بخش حومه بروجن، گندمان و دره وسيع چشمه زردكوه را مراتع جنگلی فرا گرفته و چراگاه های نسبتا خوبی برای دام داری پديد آمده است. در چلگرد و شوراب بازفت، اردل، شهرياری، كوه سفيد، لاغرک، كوه گيلاس و چشمه اول كوه رنگ علاوه بر گياهان علوفه ای درختچه های نسبتا متراكمی نیز روييده اند كه انواع گون مهم ترين آن ها هستند. از ميان انواع گون «گزانگبين» معروف است كه گل های آن در تابستان مورد بهره برداری كندو داران اصفهان و دراوايل پاييز شيره آن مورد بهره برداری كارگران فريدنی و اصفهانی قرار می گيرد. از ريشه نوع ديگری گون؛ كتيرا به دست می آيد. نوع سوم گون برای چرای دام ها مورد استفاده بوده و ريشه اش هيزم مناسب برای مصرف زمستان اهالی بومی است.
در فواصل اين درختچه ها؛ بوته های علوفه ی دامی، رشد مناسبی دارند و انواع اين علوفه ها از نوع علوفه مراتعی است كه در قسمت بزرگی از كوه های اين منطقه وجود دارد. ازانواع علوفه نیز می توان كما، هركول، خارشه، علف مرتعی، تهله، كرفس، تره كوهی، سير كوهی، جاشير، جار، كشو را نام برد. تنوع گياهی در جنگل ها به گونه ای است كه 80 درصد زير پوشش گونه گياهی بلوط و 20 درصد باقی مانده شامل و درختچه هايی مثل بن، كاخنگ، زالزالک، زبان گنجشک و... است.
دره ها و کوهستان های استان چهارمحال و بختیاری سرشار از گیاهان دارویی است كه بیش تر آن ها از گذشته های دور كاربرد دارویی مؤثری در بهبود بیماری ها داشتهاند و شناخت و طرز استفاده آن ها از پیشینیان سینه به سینه نقل شده است. کاربرد برخی از این گیاهای به شرح زیر هستند:
نام گیاهان موارد استفاده آن ها
گل برنجاس (Gole Berenjas) برای دل درد، دل پیچه، حالت تهوع
گل گاوزبان برای یبوست، اعصاب، تپش قلب
ریواس برای درمان بیماری های روده ای
بوسور برای سنگ كلیه، برنشیت، ناراحتیهای كلیوی
بارهنگ برای سینه درد
برخی دیگر از گیاهای این منطقه صرفا" خوراکی بوده و به دلیل بو و طعم آن ها در غذاها استفاده می شوند. این گیاهان به غذا طعم، بو و مزه خاصی میدهند و آن ها را خوشمزه میكنند. از جمله این گیاهان می توان كرفس، سیر، كاردیم، تره كوهی، موسیر، قارچ، فداله (fedaleh) و چاهوک (chahok) را نام برد.
چشم اندازهای گیاهی استان چهارمحال و بختیاری از جمله جنگل ها و مراتع همراه با رودخانه ها و چشمه های اطراف آن ها زیباترین و بکرترین چشم اندازهای طبیعی را به وجود آورده اند که دیدن آن ها هر بیننده ای را بر سر شوق می آورد.